Help! Ik ben gehackt
Het kan iedereen overkomen: je bent gehackt. Of het nu komt door een virus op je computer of via een gehackt account, het is altijd een stressvolle situatie. In dit artikel leggen we uit wat je moet doen als je gehackt bent, hoe je kunt herkennen of je gehackt bent, en wat het verschil is tussen een virus en een gehackt account. We geven je ook enkele nuttige tips om toekomstige hacks te voorkomen.
Dit artikel is geschreven voor jou als persoon. Ben je een bedrijf en heb je hulp nodig? Neem dan contact met ons op.
Wat betekent het om gehackt te zijn?
Gehackt zijn betekent dat iemand zonder jouw toestemming toegang heeft gekregen tot je computer, netwerk, of account. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, en de impact kan variëren van kleine ongemakken tot ernstige financiële of persoonlijke schade.
Gehackt door een virus
Een virus is een type malware (kwaadaardige software) die je computer kan infecteren. Eenmaal geïnfecteerd, kan een virus verschillende schadelijke acties uitvoeren, zoals het stelen van je persoonlijke gegevens, je bestanden beschadigen of je computer onbruikbaar maken.
In de prakijk worden telefoons zelden gehackt. Dit komt omdat hier een zogenaamde zero-day kwetsbaarheid voor nodig is. Deze zijn enorm kostbaar, er wordt tot wel 10 miljoen voor betaald. Dit zorgt ervoor dat vaak alleen geheime diensten dit kunnen, voor criminelen is het voordeliger om de kwetsbaarheid te verkopen in plaats van er gebruik van te maken. Merk je toch onverwachts gedrag op je telefoon? Dan is waarschijnlijk het account waarop je bent ingelogd op je telefoon gehackt. Voor Android is dat je Google account, voor Apple iOS is dit je iCloud account.
Gehackt via een account
Bij een gehackt account heeft een cybercrimineel toegang gekregen tot een van je online accounts, zoals je e-mail, sociale media, of bankrekening. Dit kan gebeuren door zwakke wachtwoorden, phishing-aanvallen, of datalekken waarbij je inloggegevens zijn buitgemaakt.
Hoe weet je of je gehackt bent?
Er zijn verschillende signalen die erop kunnen wijzen dat je gehackt bent:
Signalen van een virus
- Langzame computerprestaties: Als je computer plotseling traag wordt zonder duidelijke reden, kan dit wijzen op een virus.
- Onverwachte pop-ups: Regelmatige pop-ups of ongewenste advertenties kunnen wijzen op een malware-infectie. Je browser kan ook pop-ups geven met reclame. In dit geval heb je geen virus, maar heb je waarschijnlijk ergens toestemming gegeven dat een website je notificaties mag sturen. Je kunt dit uitzetten in de instellingen van je programma.
- Onbekende programma’s: Als je programma’s ziet die je niet hebt geïnstalleerd, kan dit een teken zijn van een virus.
- Je bestanden zijn versleuteld: Ransomware versleuteld je bestanden op je ocmputer.
Signalen van een gehackt account
- Onbekende activiteiten: Controleer je accountactiviteit regelmatig. Onbekende inlogpogingen of wijzigingen wijzen op een mogelijke hack.
- Geblokkeerde accounts: Als je plotseling geen toegang meer hebt tot je account en het wachtwoord niet herkend wordt, kan dit betekenen dat je gehackt bent.
- Meldingen van (verdachte) activiteiten: Veel online diensten sturen meldingen als ze verdachte activiteiten detecteren. Neem deze serieus.
Wat te doen als je gehackt bent?
Stappen bij een virus
- Gebruik een antivirusprogramma: Voer een volledige scan uit met een betrouwbaar antivirusprogramma en verwijder alle gedetecteerde bedreigingen.
- Werk je software bij: Zorg ervoor dat je besturingssysteem en alle software up-to-date zijn om toekomstige infecties te voorkomen.
- Volg de stappen bij een gehackt account: cybercriminelen kunnen via je computer je accounts overgenomen hebben.
Stappen bij een gehackt account
- Wijzig je wachtwoorden: Verander onmiddellijk het wachtwoord van het gehackte account en alle andere accounts die hetzelfde wachtwoord gebruiken.
- Meld de hack bij de dienst: Neem contact op met de klantenservice van de betreffende dienst om hen op de hoogte te stellen van de hack en om hulp te vragen bij het herstellen van je account.
- 2FA aanzetten: als er voor accounts nog geen tweestapsverificatie (Two-Factor Authentication) aangezet is doe dit dan alsnog.
- Actieve sessies controleren: controleer of er nog sessies actief zijn en log deze uit als dat mogelijk is. Veel sessies loggen automatisch uit na een bepaalde tijd, controleer dit wel.
- Controleer je andere accounts: Controleer of andere accounts ook zijn gehackt en neem indien nodig actie (zie stap 1 t/m 4) voor de actieve accounts.
Hoe toekomstige hacks te voorkomen?
- Gebruik sterke, unieke wachtwoorden: Vermijd eenvoudige wachtwoorden en gebruik voor elk account een uniek wachtwoord.
- Activeer tweestapsverificatie: Dit voegt een extra beveiligingslaag toe aan je accounts.
- Wees alert op phishing: Klik niet op verdachte links en deel nooit je persoonlijke gegevens via e-mail of telefoon zonder verificatie.
- Houd je software up-to-date: Regelmatige updates bevatten vaak beveiligingspatches die je beschermen tegen nieuwe bedreigingen.
- Installeer een betrouwbaar antivirusprogramma: Een goed antivirusprogramma kan veel soorten malware detecteren en verwijderen.
Bij welke instantie moet je hulp inschakelen?
Het kan moeilijk zijn om te bepalen wanneer je professionele hulp moet inschakelen na een hack. Hieronder geven we aan wanneer en bij welke instantie je hulp moet zoeken:
- Politie: Bij ernstige gevallen van identiteitsdiefstal, financiële fraude of als je bedreigd wordt na een hack, moet je contact opnemen met de politie. Zij kunnen een officieel onderzoek starten en je adviseren over verdere stappen.
- Security bedrijf: Als je ondanks deze tips toch niet van de hack afkomt kun je contact opnemen met een security bedrijf. Hier zijn vaak kosten aan verbonden.
- Slachtofferhulp: Als je emotioneel of psychisch lijdt onder de gevolgen van een hack, bijvoorbeeld door identiteitsdiefstal of online stalking, kan Slachtofferhulp je bijstaan. Zij bieden emotionele ondersteuning en praktische hulp om je door deze moeilijke tijd te helpen.
- Slachtofferhulp Nederland: Deze organisatie biedt ondersteuning aan mensen die slachtoffer zijn geworden van misdrijven, inclusief cybercriminaliteit.
- Bank en financiële instellingen: Als je bankrekening is gehackt of je creditcardgegevens zijn gestolen, moet je onmiddellijk contact opnemen met je bank. Zij kunnen je account bevriezen, fraude onderzoeken en je helpen bij het terugkrijgen van gestolen geld.
Conclusie
Gehackt worden is een vervelende ervaring, maar door snel en effectief te handelen kun je de schade beperken. Of je nu te maken hebt met een virus of een gehackt account, het is belangrijk om te weten wat je moet doen en hoe je jezelf kunt beschermen tegen toekomstige aanvallen. Volg de bovenstaande stappen en blijf alert om je digitale leven veilig te houden.
Met deze tips en informatie ben je beter voorbereid om met de gevolgen van een hack om te gaan en kun je jezelf beter beschermen tegen toekomstige bedreigingen. Vergeet niet om regelmatig je beveiligingsmaatregelen te evalueren en bij te werken. Zo blijf je een stap voor op cybercriminelen.